اشاره؛
جنگ شوروی - افغانستان به ۹ سال [۶جدی/دی ۱۳۵۸خورشیدی–۲۶ دَلو/بهمن ۱۳۶۷، ۲۴ دسامبر ۱۹۷۹ تا ۱۵ فوریه ۱۹۸۹ سال] ۵۳ روز، حضور و درگیری ارتش اتحاد جماهیر شوروی در افغانستان برای پشتیبانی از دولت کمونیست جمهوری دموکراتیک افغانستان در مقابل نیروهای مجاهدین افغانستان و داوطلبان خارجی عرب در این کشور گفته میشود.
از ۲۵ تا ۲۷ دسامبر، دو فرودگاه کابل و بگرام به تصرف نیروهای هوابرد هنگ چترباز مستقل ۳۴۵ گارد درآمد و زمینه لازم برای ورود لشگر چترباز ۱۰۳ گارد به افغانستان فراهم شد. ابتدا نیروهای هوابرد هنگ چترباز ۳۵۰ گارد و سپس نیروهای هوابرد هنگ چترباز ۳۱۷ گارد در فرودگاه کابل پیاده شدند. نیروهای هوابرد هنگ چترباز ۳۵۷ گارد در فرودگاه بگرام فرود آمدند. عملیات هوابرد واحدهای لشگر چترباز ۱۰۳ گارد تا ظهر ۲۷ دسامبر به پایان رسید.
سقوط ایل-۷۶ام ترابری رزمی به شم. بدنه ۸۶۰۳۶ در منطقه کابل (نزدیکی بگرام) جابهجایی هوایی نیروها با آهنگ پرسرعتی انجام میشد. هوا تاریک و بارش برف شروع شد اما رسیدن و فرودآمدن ایل-۷۶ها با فاصله زمانی چند دقیقهای، پشتسرهم ادامه داشت. از پایگاه بگرام خبر رسید که هفتمین ایلیوشین، پرنده به شم. بدنه ۸۶۰۳۶، هنوز نرسیدهاست.
از سوی دیگر اما، پایگاه هوایی شهر "مرو" در شوروی (در ترکمنستان فعلی،مبدا پرواز)، خبر از پروازِ رفتِ هواپیما میداد. گزارشهایی از خلبان سایر هواپیماها وجود داشت. خلبانان ایلیوشین بعدی (هواپیمای هشتم) گفتند در هنگام رسیدن (به پ.ه. بگرام) در سمت چپ مسیر خود شاهد درخششی در تاریکی بودند. اینها در آن لحظات نشان میداد که ایل-۷۶ پیشگفته دچار سانحه شدهاست؛ هواپیمایی که افزون بر ۱۰ نفر اعضای گروه خلبانان، حامل ۳۷ نفر از چتربازان هنگ هوابرد ۳۵۰ و تجهیزات آنها بود.
بعد از ظهر روز ۳۰ دسامبر بالگرد می-۸ مامور به جستجو و نجات هواپیما، از یافتن بقایای آن، در ارتفاعاتی به فاصله ۳۶ کیلومتری از پایگاه هوایی بگرام و در نقطهای خارج از خطسیر لازم برای فرود، گزارش داد. ایلیوشین حامل چتربازان به صخرههای قلهای با ارتفاع بیش از ۴۲۰۰ متر برخورد کرده، دو نیم شده و به دره افتاده بود. همه سرنشینان کشته شدهبودند.
شش روز پس از سانحه، پیش از ظهرِ روز اول ژانویه (۱۱ دی ۱۳۵۸)، گروه جستجو و نجات موفق به یافتنِ بخش دماغه هواپیما و پیکر خلبانان شدند. اما بخشِ دربردارنده چتربازان، تجهیزات و تسلیحات آنان به تهِ درهای عمیق و دستنیافتنی سقوط کرده بود. جایی که دسترسی به آن تا سال ۲۰۰۵ (۲۶ سال بعد) ممکن نشد. این اولین تلفات هوایی تهاجم شوروی به افغانستان بود. https://panjshirnews.com/vdcj.vetfuqeaasfzu.html
panjshirnews.com/vdcj.vetfuqeaasfzu.html
